Salon Nowojorski

Małą łyżeczką do przodu – tak można podsumować tempo, w jakim posuwa się praca nad reformą służby zdrowia w Stanach. Dzisiaj o pierwszej w nocy odbyło się pierwsze głosowanie proceduralne w Senacie, w którym wszyscy demokraci i niezależni zgodnie głosowali za, a wszyscy republikanie – przeciw. No cóż, taki jest opłakany stan amerykańskiej sceny politycznej, że nie ma już chyba żadnego tematu, gdzie obie strony byłyby w stanie wspólnie opracować sensowne rozwiązanie możliwe do zaakceptowania dla wszystkich.

Dzisiejsze głosowanie niczego jeszcze nie przesądza, ale jest niezbędne, aby mogło dojść do ostatecznego głosowania nad ustawą jeszcze w tym tygodniu. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, Senat powinien przegłosować projekt jeszcze w Wigilię, oczywiście pod warunkiem, że żaden z 60 senatorów (58 demokratów plus 2 niezależnych), nie zmieni zdania w ostatniej chwili, nie utknie w śnieżnej zaspie ani też nie zejdzie z tego świata. A warto wspomnieć, że reprezentujący Wirginię Zachodnią demokratyczny senator Robert Byrd liczy sobie 92 wiosny, jest mocno schorowany i na kolejne głosowania przyjeżdża, albo raczej jest przywożony, na wózku.

Jeśli głosów „za” będzie mniej niż 60, projekt przepadnie, teraz pewnie już na wiek wieków, bo nie sądzę, żeby jakikolwiek prezydent zechciał ten temat ponownie poruszyć po fiasku Clintona w 1994 i gdyby teraz nie udało się Obamie. Nic dziwnego, że przeciwnicy reformy proponują zbiorowe modły, aby któryś z demokratów na głosowanie nie dotarł (oj nieładnie życzyć bliźniemu, co Tobie niemiłe).

Sam projekt ustawy jest moim zdaniem taki sobie, bo do obecnej wersji nie trafił zapis o utworzeniu rządowego programu ubezpieczeniowego (public option), który stanowiłby konkurencję dla ubezpieczeń prywatnych, jest natomiast mowa o obowiązku posiadania ubezpieczenia zdrowotnego przez wszystkich Amerykanów, poza bardzo nielicznymi wyjątkami. Oczywiście nie od razu – zmiany będą wprowadzane stopniowo przez najbliższych 10 lat.

Była też propozycja, aby federalny program ubezpieczeń Medicare – w tej chwili dostępny dla emerytów po 65. roku życia – otworzyć dla wszystkich od lat 55, ale niestety, były demokratyczny kandydat na wiceprezydenta USA, a obecnie pseudo-niezależny senator Joe Lieberman sprytnym manewrem ukręcił sprawie łeb. Zapewne dlatego, że reprezentuje stan Connecticut, w którym ma swoje siedziby kilkanaście wielkich firm ubezpieczeniowych, a dla nich takie rozwiązanie byłoby bardzo nie na rękę.

Ja widzę to tak: firmy ubezpieczeniowe będą miały podane na tacy 30 milionów nowych klientów, którzy będą musieli wykupić obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne finansując je częściowo z własnej kieszeni, a częściowo z państwowych dotacji. Jeśli nie ma „kija” w postaci rządowej konkurencji, a jest jedynie „marchewka” czyli miliony nowych klientów, to jak mają zostać obniżone koszty planów ubezpieczeniowych? Naiwnością byłoby liczyć na dobrą wolę monopolistów, że sami z siebie będa obniżać ceny oferowanych planów ubezpieczeniowych, więc pozostaje jedynie nadzieja, że przynajmniej w niektórych stanach firmy ubezpieczeniowe będą konkurować między sobą o te 30 milionów nowych klientów i wprowadzą do oferty tańsze plany ubezpieczeniowe. Moim zdaniem brak public option bardzo rozmydla sens tej reformy.

Jednak najważniejszym elementem proponowanej ustawy, opróczy obowiązkowego ubezpieczenia, jest to, że firmy ubezpieczeniowe nie będą mogły dyskryminować klientów ze względu na historię przebytych wcześniej chorób (pre-existing condition) wybierając jedynie młodych i zdrowych i nie będą mogły kasować polis ubezpieczeniowych klientów, którzy przez lata opłacali składki, a potem zachorowali, co jest obecnie praktykowanym w majestacie prawa, a wołającym o pomstę do nieba świństwem. Zakaz dyskryminacji chorych dzieci ma zacząć obowiązywać już w 2010 r.

To jest powód, dla którego mam nadzieję, że reforma jednak przejdzie. Lepszy rydz niż nic.